კონფერენცია სახელწოდებით "დანაშაულის ჩადენიდან საზოგადოებაში დაბრუნებამდე" სისხლის სამართლის მართლმსაჯულების სისტემის საკითხებზე იმართება. თეა წულუკიანმა გახსნით ღონისძიებაში მიიღო მონაწილეობა და დამსწრე საზოგადოებას მისასალმებელი სიტყვით მიმართა.
იუსტიციის მინისტრის თქმით, კონფერენციის თემა − თუ რა საფეხურები უნდა გაიაროს კანონთან კონფლიქტში მყოფმა პირმა დანაშაულის ჩადენიდან საზოგადოებაში დაბრუნებამდე, ძალიან მნიშვნელოვანია და სწორედ მასზეა დამოკიდებული, როგორ მოახერხებს პირი საზოგადოებაში რესოციალიზაციას, რამდენად სწორად გაივლის რეაბილიტაციის პროცესს და, შესაბამისად, რამდენად იქნება საზოგადოება დაცული მისი მხრიდან განმეორებითი დანაშაულის ჩადენისაგან.
"სისხლის სამართლის მართლმსაჯულების პოლიტიკის უპირველესი მიზანი სწორედ ბალანსის უზრუნველყოფაა ადამიანის უფლებათა დაცვასა და საზოგადოების უსაფრთხოების მოთხოვნების დაცვას შორის", − განაცხადა თეა წულუკიანმა.
იუსტიციის მინისტრმა ყურადღება გაამახვილა პენიტენციური და დანაშაულის პრევენციის სისტემების განვითარებისათვის მიმდინარე რეფორმებზე, რათა უკეთესი რესოციალიზაციისა და რეაბილიტაციის პირობები შეექმნათ მსჯავრდებულებს, ყოფილ მსჯავრდებულებსა და სისტემის სხვა ბენეფიციარებს, თავიანთი ინდივიდუალური საჭიროებების გათვალისწინებით, რაც დანაშაულის რეციდივის შემცირებისა და საზოგადოების უსაფრთხოებისათვის უმნიშვნელოვანესი კომპონენტია.
"დღეის მდგომარეობით, ჩვენ შევძელით პენიტენციური სისტემის ორგანიზაციული გაძლიერება; სამუშაო პირობების და ინფრასტრუქტურის გაუმჯობესება; ახალი მცირე ზომის დახურული ტიპის დაწესებულებების პროექტირება; რეაბილიტაციის მიმართულების გაძლიერება; მსჯავრდებულთა დასაქმების წახალისება და ხელშეწყობა; პენიტენციური სისტემის Iთ ინფრასტრუქტურის განვითარება; პრობაციის სააგენტოსა და დანაშაულის პრევენციის ცენტრის გაერთიანება; არასრულწლოვანთა რეფერირების ცენტრის დაფუძნება. შინაგან საქმეთა სამინისტროსთან ერთად მიმდინარეობს მუშაობა უწყებათაშორისი საზოგადოებრივი დაცვის მექანიზმის (MAPPA) დანერგვაზე", − განაცხადა იუსტიციის მინისტრმა.
ორდღიანი წარმომადგენლობითი კონფერენცია მრგვალი მაგიდის გარშემო დისკუსიის ფორმატშია დაგეგმილი. განიხილება ყველა ის საფეხური, რომელთაც პირი გაივლის კანონთან კონფლიქტის მომენტიდან პენიტენციური სისტემის დატოვებამდე. დარგის სპეციალისტები, პროფესიონალები და ექსპერტები თითოეულ ამ ეპიზოდს განიხილავენ და კონკრეტულ კაზუსებზე მსჯელობენ. კონფერენცია ორდღიანია და ის მუშაობას ხვალ დაასრულებს.
გახსნის ღონისძიებას ესწრებოდნენ ევროკავშირის ელჩი კარლ ჰარცელი, შს მინისტრი ვახტანგ გომელაური, უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი მზია თოდუა, გენერალური პროკურორი ირაკლი შოთაძე, იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მდივანი გიორგი მიქაუტაძე; აღმასრულებელი, საკანონმდებლო და სასამართლო ხელისუფლების წევრები; სპეციალური პენიტენციური სამსახურის, პრობაციის ეროვნული სააგენტოს, იუსტიციის სასწავლო ცენტრის, აგრეთვე, დიპლომატიური კორპუსის, პარტნიორი საერთაშორისო და ადგილობრივი ორგანიზაციების წარმომადგენლები.
კონფერენცია სახელწოდებით "დანაშაულის ჩადენიდან საზოგადოებაში დაბრუნებამდე" სისხლის სამართლის მართლმსაჯულების სისტემის საკითხებზე იმართება. თეა წულუკიანმა გახსნით ღონისძიებაში მიიღო მონაწილეობა და დამსწრე საზოგადოებას მისასალმებელი სიტყვით მიმართა.
იუსტიციის მინისტრის თქმით, კონფერენციის თემა − თუ რა საფეხურები უნდა გაიაროს კანონთან კონფლიქტში მყოფმა პირმა დანაშაულის ჩადენიდან საზოგადოებაში დაბრუნებამდე, ძალიან მნიშვნელოვანია და სწორედ მასზეა დამოკიდებული, როგორ მოახერხებს პირი საზოგადოებაში რესოციალიზაციას, რამდენად სწორად გაივლის რეაბილიტაციის პროცესს და, შესაბამისად, რამდენად იქნება საზოგადოება დაცული მისი მხრიდან განმეორებითი დანაშაულის ჩადენისაგან.
"სისხლის სამართლის მართლმსაჯულების პოლიტიკის უპირველესი მიზანი სწორედ ბალანსის უზრუნველყოფაა ადამიანის უფლებათა დაცვასა და საზოგადოების უსაფრთხოების მოთხოვნების დაცვას შორის", − განაცხადა თეა წულუკიანმა.
იუსტიციის მინისტრმა ყურადღება გაამახვილა პენიტენციური და დანაშაულის პრევენციის სისტემების განვითარებისათვის მიმდინარე რეფორმებზე, რათა უკეთესი რესოციალიზაციისა და რეაბილიტაციის პირობები შეექმნათ მსჯავრდებულებს, ყოფილ მსჯავრდებულებსა და სისტემის სხვა ბენეფიციარებს, თავიანთი ინდივიდუალური საჭიროებების გათვალისწინებით, რაც დანაშაულის რეციდივის შემცირებისა და საზოგადოების უსაფრთხოებისათვის უმნიშვნელოვანესი კომპონენტია.
"დღეის მდგომარეობით, ჩვენ შევძელით პენიტენციური სისტემის ორგანიზაციული გაძლიერება; სამუშაო პირობების და ინფრასტრუქტურის გაუმჯობესება; ახალი მცირე ზომის დახურული ტიპის დაწესებულებების პროექტირება; რეაბილიტაციის მიმართულების გაძლიერება; მსჯავრდებულთა დასაქმების წახალისება და ხელშეწყობა; პენიტენციური სისტემის Iთ ინფრასტრუქტურის განვითარება; პრობაციის სააგენტოსა და დანაშაულის პრევენციის ცენტრის გაერთიანება; არასრულწლოვანთა რეფერირების ცენტრის დაფუძნება. შინაგან საქმეთა სამინისტროსთან ერთად მიმდინარეობს მუშაობა უწყებათაშორისი საზოგადოებრივი დაცვის მექანიზმის (MAPPA) დანერგვაზე", − განაცხადა იუსტიციის მინისტრმა.
ორდღიანი წარმომადგენლობითი კონფერენცია მრგვალი მაგიდის გარშემო დისკუსიის ფორმატშია დაგეგმილი. განიხილება ყველა ის საფეხური, რომელთაც პირი გაივლის კანონთან კონფლიქტის მომენტიდან პენიტენციური სისტემის დატოვებამდე. დარგის სპეციალისტები, პროფესიონალები და ექსპერტები თითოეულ ამ ეპიზოდს განიხილავენ და კონკრეტულ კაზუსებზე მსჯელობენ. კონფერენცია ორდღიანია და ის მუშაობას ხვალ დაასრულებს.
გახსნის ღონისძიებას ესწრებოდნენ ევროკავშირის ელჩი კარლ ჰარცელი, შს მინისტრი ვახტანგ გომელაური, უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი მზია თოდუა, გენერალური პროკურორი ირაკლი შოთაძე, იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მდივანი გიორგი მიქაუტაძე; აღმასრულებელი, საკანონმდებლო და სასამართლო ხელისუფლების წევრები; სპეციალური პენიტენციური სამსახურის, პრობაციის ეროვნული სააგენტოს, იუსტიციის სასწავლო ცენტრის, აგრეთვე, დიპლომატიური კორპუსის, პარტნიორი საერთაშორისო და ადგილობრივი ორგანიზაციების წარმომადგენლები.
სერტიფიკატები პატიმრებს პროფესიული კოლეჯის - მოდუსის წარმომადგენლებმა, დირექტორის მოადგილე ეკატერინე პატეიშვილმა და პროგრამების კოორდინატორმა რუსუდან ქურასბედიანმა სპეციალური პენიტენციური სამსახურის რესოციალიზაცია-რეაბილიტაციის დეპარტამენტის უფროსთან, ინგა სარჯველაძესთან ერთად გადასცეს.
აღსანიშნავია, რომ N6 პენიტენციურ დაწესებულებაში მსგავსი პროექტი უპრეცედენტოა და დაწესებულების მსჯავრდებულებისთვის უმნიშვნელოვანესია, რადგან მათი უმეტესობა თითქმის მთელ დღეს საკანში ატარებს. ამასთან, ტრენინგებში მონაწილეობა ამ ადამიანების რესოციალიზაციის მიმართულებით წინგადადგმული ნაბიჯია, რადგან მათთვის ეს ცოდნის შეძენასთან ერთად საკნიდან გასვლისა და ადამიანებთან კომუნიკაციის თვალსაზრისითაც უმნიშვნელოვანესია.
2019 წელს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის მინისტრის 2019 წლის 11 იანვრის №21 ბრძანებით დამტკიცებული ,,მსჯავრდებული პირებისათვის და ყოფილი პატიმრებისათვის პროფესიული განათლების მიღების ხელმისაწვდომობის პროგრამის" ფარგლებში საქართველოს 11 სხვადასხვა პენიტენციურ დაწესებულებაში 868 მსჯავრდებულმა 20-მდე სხვადასხვა სპეციალობა შეისწავლა. რაც შეეხება N6 პენიტენციურ დაწესებულებას, აქ 5 პროგრამა განხორციელდა, რომელშიც 24 მსჯავრდებული იყო ჩართული.
განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროსთან თანამშრომლობის ფარგლებში პროექტში 8 პროფესიული საგანმანათლებლო დაწესებულება იყო ჩართული და მსჯავრდებულებმა შეისწავლეს: ელექტროსაქმე, სპორტული მასაჟი, ტანსაცმლის კონსტრუირება, გამყიდველ-მენეჯერის საქმე, მეფუტკრეობა, კომპიუტერული გრაფიკა, ინფორმაციული ტექნოლოგიები, ბუღალტერია, მეწარმეობა, სასტუმროს საქმე, გიდის პროფესია, საოფისე საქმე, მცირე ბიზნესის წარმოება, საქმიანი ურთიერთობების კულტურა, სამოქალაქო განათლება, ინგლისური, გერმანული და ქართული, როგორც მეორე ენა.
სპეციალური პენიტენციური სამსახური მოწოდებულია იმისკენ, რომ საქართველოს სახალხო დამცველი რაც შეიძლება ხშირად ეწვიოს საპატიმროებს და შეხვდეს პატიმრებს, რომელთაც წლებია და თვეებია, სურთ მასთან შეხვედრა. როდესაც საქმე ეხება საზოგადოების მაღალ ინტერესს საზოგადოებისათვის ცნობილი ამა თუ იმ პატიმრისადმი, სახალხო დამცველის ამგვარ პატიმართან საკუთრივ შეხვედრის ფაქტი სპეციალური პენიტენციური სამსახურის მხრიდან მედიისთვის დამალული ვერ იქნება. რაც შეეხება შეხვედრის მიმდინარეობას და პატიმართან კომუნიკაციას, როგორც ამ, ისე ნებისმიერ სხვა შემთხვევაში, ზედმიწევნით იქნა დაცული კანონის ყველა ნორმა, მათ შორის, კონფიდენციალობის პრინციპი.
რაც შეეხება მსჯავრდებულ გურამ დონაძეს, მასთან სახალხო დამცველს კომუნიკაცია არ ჰქონია და ბრიფინგისას დასახელებული საკანონმდებლო ნორმები კავშირშიც კი არ არის მოცემულ საკითხთან. მსჯავრდებულმა პენიტენციური დაწესებულების თანამშრომლებს განუცხადა უარი საკნიდან გამოსვლაზე სახალხო დამცველთან შეხვედრის მიზნით. პატიმარსა და პენიტენციური დაწესებულების თანამშრომელს შორის ამ ტიპის კომუნიკაცია არ არის და ვერ იქნება დაცული საქართველოს სახალხო დამცველის შესახებ ორგანული კანონით.
დაწესებულებაში ვიზიტისას ომბუდსმენი შეხვდა ბრალდებულ ირაკლი ოქრუაშვილს, მსჯავრდებულ ვანო მერაბიშვილს, ასევე 2006 წლის 2 მაისის, ე.წ. კორტების სპეცოპერაციის საქმეზე მსჯავრდებულ კახაბერ ნაკანს, რომელიც იმ დროისთვის შს სამინისტროს ქ. თბილისის მთავარი სამმართველოს სპეცდანიშნულების ჯგუფის უფროსი იყო.
ინტერვიუში ა. ს. N17 პენიტენციურ დაწესებულებაში თითქოსდა არსებულ კრიმინალურ სუბკულტურაზე საუბრობს. აღსანიშნავია, რომ ის მოცემულ დაწესებულებაში სასჯელს იხდიდა 2016 წლამდე და შესაბამისად, მისი განცხადებები ვერ გამოდგება სახალხო დამცველის იმ ანგარიშში მოყვანილი ფაქტების დამადასტურებლად, რომელიც 2019 წლის ზაფხულში ოთხ პენიტენციურ დაწესებულებაში განხორციელებული მონიტორინგის შედეგია.
აღსანიშნავია ისიც, რომ 2016 წლიდან 2019 წელს გათავისუფლებამდე, სწორედ საპატიმროდან, ა. ს.-მა უმაღლესი განათლების მისაღებად ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტში ჩააბარა, ა. ს.-მა პატიმრობისას შეისწავლა ესპანური და თურქული ენები, დაამთავრა კულინარიის, ბიზნესის მართვისა და მინანქრის კურსები, აქტიურად იყო ჩართული სხვადასხვა სასწავლო და სარეაბილიტაციო პროგრამებში. ამ ყოველივეს ფონზე, ღიმილისმომგვრელია საუბარი იმაზე, რომ პენიტენციური სამსახური ვერ მართავს პენიტენციურ დაწესებულებებს და მათში გამეფებულია კრიმინალურ ავტორიტეტთა მმართველობა.
თუმცა, გასაგებია, რომ ამჟამად ა.ს. ხელისუფლების აქტიური მოწინააღმდეგის პოზიციიდან პოლიტიკურად ანგაჟირებულ განცხადებებს აკეთებს.
ინფორმაციისთვის, ა. ს. სასჯელს იხდიდა ავტოსაგზაო შემთხვევის მოხდენისთვის.
