სპეციალური პენიტენციური სამსახური ბრალდებულთა/მსჯავრდებულთა რეაბილიტაცია-რესოციალიზაციის და გარე სამყაროსთან კონტაქტის შენარჩუნების მიზნით აგრძელებს სხვადასხვა კულტურულ-საგანმანათლებლო აქტივობის ორგანიზებას.
ამჯერად №11 (არასრულწლოვანთა) დაწესებულებას საქართველოს საპატრიარქოს საზოგადოებასთან ურთიერთობის სამსახურისა და კულტურულ-საგანმანათლებლო საზოგადოება „იცანის“ ხელშეწყობით შოთა რუსთაველის ეროვნული თეატრისა და რუსთავის თეატრის მსახიობები ეწვივნენ და რევაზ ინანიშვილის ამავე სახელწოდების მოთხრობის მიხედვით დადგმული სპექტაკლი „ლამაზი ცრემლები“ ითამაშეს.
ღონისძიების ფარგლებში ბენდ „იცანის“ შესრულებით შესრულდა რამდენიმე მუსიკალური ნომერიც.
პენიტენციური სამსახურისთვის თითოეულ ბრალდებულზე/მსჯავრდებულზე ზრუნვა და მათი საზოგადოებაში ეფექტური რეინტეგრაცია უმნიშვნელოვანესია. ამ მიზნით სისტემაში პატიმართა საჭიროებაზე მორგებული 21 ფსიქოსოციალური სარეაბილიტაციო პროგრამა ფუნქციონირებს, რომლებიც მათ დაწესებულების დატოვების შემდეგ თვითრეალიზაციაში დაეხმარება.
პროგრამის მიზანს წარმოადგენდა ბავშვის აღზრდის დისციპლინასა და მორალურ ღირებულებებზე დამყარებული სწორი და ეფექტური კომუნიკაციის ჩამოყალიბება მშობელსა და შვილს შორის.
პროგრამა ასევე ყურადღებას ამახვილებს, აღზრდის სტილზე, ბავშვის განვითარების ეტაპებზე, ბავშვზე ძალადობის უარყოფით მხარეებზე,რთული ქცევის მართვის სტრატეგიებზე და ტექნიკებე, მათ შორის ეფექტური კომუნიკაციისთვის საჭირო უნარების გამომუშავებაზე. პროგრამაზე მუშაობა პენიტენციურ სისტემაში 2022 წლიდან დაიწყო, 2023 წელს კი, მუშაობის პროცესში ჩაერთნენ ევროპის საბჭოს „ნარკოტიკებისა და ადიქციების საკითხებზე საერთაშორისო თანამშრომლობის ჯგუფი“ (Pompidou Group) და მათი საერთაშორისო კონსულტანტები. ამასთან, პროგრამა გაფართოვდა და მოიცვა სხვა უწყებებიც: დანაშაულის პრევენციის, არასაპატიმრო სასჯელთა აღსრულებისა და პრობაციის ეროვნული სააგენტო; არასრულწლოვანთა რეფერირების ცენტრი; საგანმანათლებლო დაწესებულებების მანდატურის სამსახურის ფსიქოსოციალური ცენტრი; სახელმწიფო ზრუნვისა და ტრეფიკინგის მსხვერპლთა, დაზარებულთა დახმარების სააგენტო.
პენიტენციურ სისტემაში „პოზიტიური მშობლობის“ საპილოტე პროგრამა, რომელსაც მსჯავრდებულთა რესოციალიზაცია-რეაბილიტაციის დეპარტამენტის სპეციალისტები უძღვებოდნენ, №5 (ქალთა) და №15 პენიტენციურ დაწესებულებებში მიმდინარეობდა. პროგრამაში ჩართულ მსჯავრდებულებს ევროპის საბჭოს „პომპიდუ ჯგუფის“ წარმომადგენლებმა სერტიფიკატები გადასცეს. პილოტის შემდგომ დაგეგმილია პროგრამის დანერგვა ყველა პენიტენციურ დაწესებულებაში. „პოზიტიური მშობლობის“ პროგრამა შემუშავდა „ნარკოტიკების ავადმოხმარების პრევენციის ეროვნული სტრატეგიის ფარგლებში“.
პროგრამა ორიენტირებულია პრევენციაზე, მშობლობისა და ოჯახის მხარდაჭერის სტრატეგიაზე, რომელიც გამიზნულია ბავშვებში ქცევითი, ემოციური და განვითარებასთან დაკავშირებული პრობლემების თავიდან არიდებაზე მშობელთა ცოდნის, უნარებისა და თავდაჯერებულობის გაძლიერების გზით.
სპეციალური პენიტენციური სამსახურის მიერ სისტემაში განხორციელებულ რეფორმებზე, მიმდინარე პროექტებზე, მსჯავრდებულებისა და სისტემის თანამშრომლებისთვის ღირსეული და განვითარებაზე ორიენტირებული პირობების შექმნაზე, უსაფრთხოების მაღალი სტანდარტის დანერგვაზე, ინფრასტრუქტურის განახლების მუდმივ პროცესზე, ელექტრონული მეთვალყურეობის სისტემის გამართვაზე, პატიმართა რეაბილიტაცია-რესოციალიზაციის პროგრამებზე, ფსიქოსოციალური კომპონენტის გაძლიერებასა და სამოქალაქო კლინიკებში ხანგრძლივი ვადით გადაყვანილი პატიმრების უფლებრივი მდგომარეობის უზრუნველყოფის საკითხებზე დღეს სპეციალური პენიტენციური სამსახურის წარმომადგენლებმა სახალხო დამცველთან სამუშაო შეხვედრის ფორმატში იმსჯელეს.
სახალხო დამცველის აპარატმა სისტემაში გატარებული ცვლილებები პოზიტიურად შეაფასა.
შეხვედრაზე სპეციალური პენიტენციური სამსახურის წარმომადგენლებმა, ასევე, განიხილეს სახალხო დამცველის რეკომენდაციები, არსებული გამოწვევები და მომავალში მსჯავრდებულთა უფლებრივი მდგომარეობისა და რესოციალიზაცია-რეაბილიტაციისთვის დაგეგმილი პროექტები.
შეხვედრა ევროკავშირის პროექტის „საქართველოს სახალხო დამცველის ოფისის მხარდაჭერა“ ფარგლებში გაიმართა და მას სპეციალური პენიტენციური სამსახურის ხელმძღვანელის მოადგილე გიორგი გიორგაძე უწყების სხვა ხელმძღვანელ პირებთან ერთად ესწრებოდა.
წელს ერთიან ეროვნულ და საერთო სამაგისტრო გამოცდებს 34 პატიმარი აბარებს, მათ შორის 4 არასრულწლოვანია.
მსჯავრდებულთათვის აკადემიური განათლების ხელმისაწვდომობა სპეციალური პენიტენციური სამსახურის პრიორიტეტია. ამ მიზნით პენიტენციურ სისტემაში 2022 წლიდან მოქმედებს ინოვაციური პროექტი „ციფრული უნივერსიტეტი“, რომელიც პატიმრებს შესაძლებლობას აძლევს, ონლაინ ფორმატში დისტანციურად მიიღონ უმაღლესი განათლება საქართველოს ავტორიზებულ უნივერსიტეტებში როგორც ბაკალავრიატის, ისე მაგისტრატურის საფეხურებზე.
აღსანიშნავია, რომ „ციფრული უნივერსიტეტი“ ციხისა და სასჯელაღსრულების სისტემების ევროპულმა ორგანიზაციამ (Europris) ევროპის მასშტაბით 3 საუკეთესო ინოვაციას შორის დაასახელა. Europris-ის ყოველწლიურ ჯილდოზე ევროპის ქვეყნების 37 პროექტი იყო წარდგენილი.
ტურნირი ჩატარდა სპორტის 6 სახეობაში: ფეხბურთში, ფრენბურთში, წოლჭიმში, შაშში, ჭადრაკსა და მაგიდის ჩოგბურთში. აქტივობებში 100 მსჯავრდებული მონაწილეობდა.
ყველა მათგანს შესაბამისი სერტიფიკატები გადაეცა, გამარჯვებულები კი, თასებითა და მედლებით დაჯილდოვდნენ.
სპორტის მართვის სტრატეგიის ფარგლებში, სპორტის სხვადასხვა სახეობაში ტურნირები სპეციალური პენიტენციური სამსახურის მხარდაჭერით და სპორტის, ტურიზმისა და ახალგაზრდობის საერთაშორისო ფონდის ხელშეწყობით იმართება.
სპეციალური პენიტენციური სამსახური მხარს უჭერს და მომავალშიც გააგრძელებს მსჯავრდებულთა ფიზიკური აქტივობის წახალისებას, რაც მათ ეფექტურ რეაბილიტაცია-რესოციალიზაციას უწყობს ხელს.
მსჯავრდებულთა სპორტულ აქტივობებში ჩართულობის გაზრდის მიზნით პენიტენციურ დაწესებულებებში განახლდა სპორტული ინფრასტრუქტურა და აღიჭურვა უახლესი ინვენტარით, დაინერგა არაერთი სპორტული პროგრამა და ტრენინგკურსი.
"ციფრული უნივერსიტეტი" ციხისა და სასჯელაღსრულების სისტემების ევროპულმა ორგანიზაციამ (Europris) 3 საუკეთესო პროექტს შორის დაასახელა. Europris-ის ყოველწლიურ ჯილდოზე ევროპის ქვეყნების 37 პროექტი იყო წარდგენილი.
ევროპის საუკეთესო ინოვაცია Europris-ის ყოველწლიურ მე-13 შეხვედრაზე გამოვლინდა, რომელიც მიმდინარე წლის 26 ივნისს ბულგარეთის რესპუბლიკის დედაქალაქ სოფიაში ჩატარდა. ღონისძიებას Europris-ის წევრი ქვეყნების პენიტენციური დაწესებულებების წარმომადგენლებთან ერთად, ესწრებოდნენ საქართველოს იუსტიციის მინისტრის მოადგილე ბექა ძამაშვილი, სპეციალური პენიტენციური სამსახურის ხელმძღვანელი ნიკა ცხვარაშვილი და იუსტიციის სასწავლო ცენტრის დირექტორის მოადგილე ვახტანგ ასანიძე.
"ციფრული უნივერსიტეტის" წარმატება ჩვენს ქვეყანაში მიმდინარე პენიტენციური სისტემის კიდევ ერთი აღიარებაა – სფერო, სადაც საერთაშორისო ინსტიტუციების შეფასებით 2012 წლამდე ადამიანის უფლებათა დარღვევა სისტემურ პრობლემას წარმოადგენდა, დღეს ევროპის მასშტაბით სამაგალითოა.
„ციფრული უნივერსიტეტი“ საქართველოს პენიტენციურ დაწესებულებებში 2022 წლიდან ამოქმედდა. პროექტი უზრუნველყოფს განათლების ხელმისაწვდომობას მსჯავრდებულთათვის და შესაძლებლობას აძლევს მათ, დისტანციურად ჩაერთონ საუნივერსიტეტო სწავლების პროცესში; ონლაინ დაესწრონ ლექციებს და პირდაპირი, ინტერაქციული კომუნიკაცია ჰქონდეთ ლექტორებთან.
Europris-ის შეხვედრაზე განიხილეს, აგრეთვე, პენიტენციური სისტემის სასწავლო ცენტრების ევროპული გაერთიანების (EPTA) ყოველწლიური კონფერენციის ჩატარების საკითხები. ღონისძიება მიმდინარე წლის 11-13 სექტემბერს ქ. თბილისში გაიმართება, საქართველოს იუსტიციის სასწავლო ცენტრის EPTA-ს თავმჯდომარეობის ფარგლებში.
VENEZIA INTERNATIONAL FASHION CONCERT 2024“-ის ფარგლებში ქართველმა მსჯავრდებულებმა სხვადასხვა აქსესუარით, მათ შორის, ტყავისა და თექით გაფორმებული 12 მოდელი წარადგინეს.
მსგავსი დონის საერთაშორისო ღონისძიებაში მონაწილეობით ქართველ მსჯავრდებულებს საკუთარი ნამუშევრების ფართო საზოგადოებისთვის გაცნობის, დასაქმების და შემოსავლის გაზრდის შესაძლებლობა ეძლევათ, რაც ხელს უწყობს მათ თვითრეალიზებას და განმეორებითი დანაშაულის პრევენციას.
ქართველი პატიმრების ნამუშევრები საერთაშორისო მოდის კვირეულზე ქართული ეროვნული საუნდტრეკის ფონზე წარადგინეს. ჩვენებაში ქართველ პატიმრებთან ერთად მონაწილეობა მიიღეს მსოფლიოში ცნობილმა დიზაინერებმა და ვენეციის ქალთა ციხის მსჯავრდებულებმაც.
ვენეციის მოდის კვირეულში ქართველი მსჯავრდებულების ნამუშევრების წარდგენასთან დაკავშირებით პენიტენციურმა სისტემამ შეთავაზება ღონისძიების ორგანიზატორებისგან მიიღო.
სპეციალური პენიტენციური სამსახური ბრალდებულთა/მსჯავრდებულთა რეაბილიტაცია-რესოციალიზაციის ხელშეწყობის მიზნით სხვადასხვა აქტივობისა და ღონისძიების მხარდაჭერას კვლავ გააგრძელებს.
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ (WHO) სპეციალური პენიტენციური სამსახურის მიერ დაავადებების დროულად გამოვლენისა და პენიტენციური ჯანდაცვის მართვის არსებული პრაქტიკა წარმატებულად შეაფასა.
სპეციალურ პენიტენციურ სამსახურში გამართულ შეხვედრაზე ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) წევრები პენიტენციურ დაწესებულებებში აივ ინფექცია/შიდსის, ვირუსული ჰეპატიტების, სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებების გამოვლენის, სამსახურის მიერ მათი ეფექტური მართვისა და შედეგების შესახებ არსებულ ინფორმაციას გაეცნენ.
პენიტენციური ჯანდაცვის სფეროში გატარებული რეფორმების შედეგად პენიტენციურ სისტემაში ტუბერკულოზი, ფაქტობრივად, დამარცხებულია; სამსახური, ასევე, წარმატებით უმკლავდება C ჰეპატიტის გამოწვევას. C ჰეპატიტის ადრეული გამოვლენის მიზნით ბრალდებულისთვის/მსჯავრდებულისთვის პენიტენციურ სისტემაში შემოსვლისთანავე ხელმისაწვდომია სკრინინგული გამოკვლევა სრულიად უფასოდ.
პენიტენციური ჯანდაცვის მომსახურების გაუმჯობესების მიზნით პენიტენციური დაწესებულებები აღიჭურვა უახლესი სამედიცინო ტექნიკითა და ინვენტარით; მსჯავრდებულთათვის სამოქალაქო ჯანდაცვის სერვისების ხელმისაწვდომობის გაზრდის მხრივ ფუნქციონირებს ონლაინ კლინიკაც, რომელიც მსჯავრდებულებს შესაძლებლობას აძლევს, უმოკლეს დროში ისარგებლონ სამოქალაქო კლინიკის სპეციალისტის ონლაინ კონსულტაციით.
სპეციალური პენიტენციური სამსახურისთვის თითოეული ბრალდებულის და მსჯავრდებულის ჯანმრთელობაზე ზრუნვა, მათთვის ყველა საჭირო სამედიცინო მომსახურების დროული მიწოდება უმნიშვნელოვანესია. განსაკუთრებული ყურადღება ეთმობა ადრეულ დიაგნოსტირებას, რაც მკურნალობის პროცესს მნიშვნელოვნად ამარტივებს.
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის წევრებთან გამართულ შეხვედრას დაესწრნენ სპეციალური პენიტენციური სამსახურის ადმინისტრაციული დეპარტამენტის უფროსი თეონა ბაბუნაშვილი, სამედიცინო დეპარტამენტის ხელმძღვანელი მალხაზ ურთქმელიძე და მისი მოადგილე ნათია ბერიანიძე, უწყების სხვა წარმომადგენლები.
საგრანტო პროექტი №5 და №16 პენიტენციური დაწესებულებების მსჯავრდებულებს პროფესიულ განვითარებას სამი მიმართულებით სთავაზობს – კერამიკაზე მუშაობა, გრაფიკული დიზაინი და ტანსაცმლის მოდელირება. პროფესიები, რომლებსაც პატიმრები ეუფლებიან, მათ სურვილებსაა მორგებული.
მე-16 დაწესებულებაში ტრენინგების მიმდინარეობას იუსტიციის მინისტრის მოადგილე თორნიკე ჭეიშვილი, სპეციალური პენიტენციური სამსახურის ხელმძღვანელი ნიკა ცხვარაშვილი და იუსტიციის სამინისტროს ადმინისტრაციის უფროსი მანანა ბეგიაშვილი საგრანტო საბჭოს წევრებთან ერთად გაეცნენ.
პროექტს თბილისის აპოლონ ქუთათელაძის სახელობის სახელმწიფო სამხატვრო აკადემია, კულტურის აკადემია და შპს „გალერეა ჩაის სახლი“ იუსტიციის სამინისტროს დაფინანსებით ახორციელებს. მისი მიზანი პატიმართა რეაბილიტაციისა და რესოციალიზაციის ხელშეწყობაა. გარდა იმისა, რომ შემოქმედებით პროცესს თერაპიული ეფექტი აქვს მსჯავრდებულებზე და მათ დროის სწორ მენეჯმენტში ეხმარება, პატიმრები შრომით ბაზარზე მოთხოვნად პროფესიებს ეუფლებიან, რაც მომავალში მათი დასაქმების პერსპექტივას ქმნის.
საგრანტო კონკურსს იუსტიციის სამინისტრო ყოველწლიურად აცხადებს. მისი მიზანი ინოვაციური სერვისების დანერგვის ხელშეწყობა, ადამიანის უფლებათა დაცვის გაძლიერება და სამართლებრივი უსაფრთხოების განმტკიცებაა. წელს იუსტიციის სამინისტრო საგრანტო კონკურსში გამარჯვებულ 17 პროექტს აფინანსებს.
